Quan trắc hồ chứa thủy điện không chỉ góp phần vào việc đảm bảo vận hành an toàn hồ chứa mà nó còn là cách tốt nhất để người dân các tỉnh phòng tránh được thiên tai.
Tại sao nói quan trắc hồ chứa thủy điện là yếu tố quan trọng trong việc phòng chống thiên tai bão lũ ??
Đặc biệt hơn khi năm 2020 – 2021 vừa qua do tác động của biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, ảnh hưởng liên tiếp của bão và ấp thấp nhiệt đới đã gây ra những đợt mưa lớn kéo dài. Mưa đặc biệt lớn và kéo dài là nguyên nhân chính đã gây nên lũ lớn, ngập lụt trên diện rộng gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản cũng như các công trình hạ tầng trong khu vực. Tuy nhiên, nhờ vào các công tác quan trắc hồ chứa thường xuyên đa giúp các hồ thuỷ điện vận hành an toàn giúp giảm thiểu tác động của mẹ thiên nhiên.
May mắn khi tôi đã được đồng hành cùng các đơn vị từng bước nâng cao chất lượng trong công tác quan trắc điều tiết hồ chứa. công tác kiểm định an toàn đập, hồ chứa, xây dựng và phê duyệt phương án quan trắc phù hợp để ứng phó thiên tai giúp các đơn vị kiểm tra, báo cáo hiện trạng an toàn đập đầy đủ theo quy định.
Cũng trong quá trình quan trắc hồ chứa thủy điện tại các tỉnh của chúng tôi các đơn vị đã phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với các cơ quan dự báo khí tượng thủy văn, các cơ quan tại địa phương, thực hiện tốt đồng thời nhiệm vụ phát điện và nhiệm vụ cấp nước cho mùa khô, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nước từ các hồ chứa thủy điện; đặc biệt trong quá trình điều tiết hồ mùa lũ đã giảm/cắt lũ, giảm thiệt hại cho khu vực vùng hạ du.
Theo các đơn vị quản lý vận hành hồ chứa thủy điện, thủy lợi mà tôi có cơ hội hợp tác thì trong thời gian tới để vận hành an toàn các hồ chứa thủy điện, góp phần giảm nhẹ ảnh hưởng thiên tai cần làm tốt các nhiệm vụ quan trọng như:
- Thực hiện nghiêm công tác quan trắc, thu thập thông tin chuyên dùng phục vụ vận hành hồ chứa theo đúng quy định.
- Hoàn thiện lắp đặt hệ thống quan trắc tự động theo quy định tại Thông tư số 17/2021/TT-BTNMT của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về giám sát khai thác, sử dụng tài nguyên nước.
- Lắp đặt hệ thống quan trắc tự động về an toàn đập, hồ chứa nước theo các nội dung của Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 04 tháng 9 năm 2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước;
- Rà soát, bảo dưỡng, lắp đặt bổ sung hệ thống cảnh báo vận hành điều tiết hồ chứa.
- Nâng cao chất lượng truyền hình ảnh giám sát việc xả nước và truyền tín hiệu hình ảnh có chất lượng cao, có thể nhìn thấy được: các cột thuỷ chí thượng và hạ du đập, cửa van cung, đập tràn …, truyền tín hiệu về các cơ quan liên quan; phối hợp, hỗ trợ tăng cường tập huấn nâng cao nhận thức cho cán bộ các cấp về vận hành hồ chứa nước cũng như cộng đồng dân cư vùng hạ du; tham gia diễn tập ứng phó sự cố hồ chứa nước.
- Xây dựng và thực hiện chế độ quan trắc, tính toán dự báo theo Nghị định số 112/2008/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2008 của Chính phủ về quản lý, bảo vệ, khai thác tổng hợp tài nguyên và môi trường các hồ chứa thủy điện, thủy lợi; Nghị định 38/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn.
Sau cùng là phối hợp với các đơn vị quan trắc như HỢP PHÁT để áp dụng công nghệ trong quan trắc hồ chứa thủy điện, xây dựng phương pháp và hướng dẫn kỹ thuật đánh giá an toàn đập thuỷ điện thường xuyên hơn nữa trong những năm tới đây.
