Quan trắc môi trường nước nói riêng và quan trắc môi trường nói chung tại nước ta hiện nay vẫn còn kém hiệu quả dù có nhiều thay đổi xuất phát từ 13 nguyên nhân mà tôi sắp chia sẻ bên dưới đây.

quan trắc môi trường nước

13 nguyên nhân khiến tình trạng quan trắc môi trường nước ở Việt Nam luôn kém hiệu quả

Mặc dù công tác quan trắc môi trường nước đã đạt được một số kết quả, thành công ban đầu rất đáng khích lệ, nhưng chúng ta cũng phải thẳng thắn thừa nhận rằng đến nay vẫn chưa có nhiều bước đột phá trong phát triển và đẩy mạnh hoạt động của hệ thống quan trắc môi trường nói chung theo hướng đồng bộ, tiên tiến và hiện đại hơn tức đưa hệ thống quan trắc môi trường của nước ta hội nhập với các hệ thống quan trắc của các nước tiên tiến trong khu vực và thế giới. Vì còn tồn tại rất nhiều khó khăn và thách thức dưới đây:

1- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cũng như tài liệu hướng dẫn kỹ thuật cho hoạt động quan trắc môi trường nước còn chưa đầy đủ

2 – Hệ thống các quy chuẩn kỹ thuật và định mức kinh tế trong quan trắc môi trường nước còn chưa đồng bộ và nhiều bất cập

3 – Tổng kinh phí đầu tư để thực hiện những nghị quyết về hoạt động quan trắc môi trường nước quốc gia rất thấp trong khi đó còn phải bao gồm cả kinh phí đầu tư trang thiết bị và hoạt động quan trắc định kỳ 

4 – Kinh phí dành cho hoạt động quan trắc môi trường nước ở cả cấp Trung ương và địa phương vẫn còn hạn chế so với nhu cầu đặt ra. Chính vì hạn chế về kinh phí quan trắc nên các chương trình quan trắc tài nguyên nước quốc gia chưa được tăng cường cả về điểm, thông số và tần suất quan trắc, dẫn đến tình trạng chưa phát hiện kịp thời sự ô nhiễm

quan trắc môi trường nước

Cũng như luôn bị động trong việc xác định nguyên nhân và đề xuất các giải pháp khắc phục. Vì nhiều địa phương, hoạt động quan trắc tài nguyên nước với kinh phí rất ít ỏi, không đáng kể. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều địa phương không nắm được cụ thể tình hình ô nhiễm môi trường tại nơi mình ở.

5 – Kinh phí cho hoạt động duy trì, bảo trì, vận hành các thiết bị quan trắc nước cũng không được cấp đầy đủ nên thường dẫn đến tình trạng một số thiết bị đã được đầu tư nhưng không có kinh phí để bảo trì, vận hành dễ gây hỏng hóc, lãng phí.

6 – Hệ thống trang thiết bị phục vụ cho công tác quan trắc và phân tích môi trường nước được đầu tư thiếu tính đồng bộ trong toàn hệ thống, nên ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính chính xác của số liệu, nhiều kết quả quan trắc và phân tích khó được tích hợp và khó so sánh được với nhau.

7 – Nguồn nhân lực để tham gia thực hiện công tác quan trắc môi trường nước nhìn chung còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng. Vì công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực thực hiện quan trắc môi trường chưa được chú trọng

8 – Quan trắc môi trường nước vẫn chưa đáp ứng kịp thời các vấn đề môi trường mới và phức tạp như: quan trắc, giám sát biến đổi khí hậu hay cảnh báo phóng xạ từ các nhà máy.

9 – Công tác bảo đảm an toàn lao động cho cán bộ quan trắc tài nguyên nước quốc gia chưa được chú ý đúng mức, thiếu các chế độ, chính sách cho người lao động làm việc trong môi trường đặc thù như phụ cấp độc hại hay nặng nhọc và nguy hiểm.

10 – Phạm vi phổ biến thông tin quan trắc môi trường nước cho cộng đồng còn chưa được triển khai rộng rãi, thường xuyên

quan trắc môi trường nước

11- Công tác bảo đảm và kiểm soát chất lượng quan trắc chưa được chú trọng nên dẫn đến chất lượng số liệu còn chưa cao

12 – Không ít khu vực vẫn chưa thành lập Trung tâm Quan trắc môi trường, nhiều nơi còn chưa xây dựng và phê duyệt mạng lưới các điểm quan trắc môi trường trên địa bàn. Cũng như năng lực quan trắc môi trường nước giữa các khu vực với nhau chưa đồng đều.

13 – Các Bộ ngành, hoạt động quan trắc tài nguyên nước quốc gia chưa được duy trì. Hoạt động quan trắc môi trường mang tính hệ thống và thường xuyên chỉ diễn ra ở  một số Bộ ngành như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Quốc phòng, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam.

Cá nhân tôi hy vọng trong thời gian tới những khó khăn và thách thức sẽ được thay đổi và phát triển tốt hơn nữa.

Hợp Phát - chuyên gia quan trắc và tự động hoá